Tinh dầu tràm nổi tiếng là một dược chất có tác dụng kháng khuẩn. Ở Việt Nam, tinh dầu tràm thường được sử dụng phổ biến để đề phòng ho, cảm lạnh ở trẻ em và phụ nữ sau sinh. Tràm là một chi thực vật với hơn 200 loài thành viên, trong đó có 3 loài cho chất lượng tinh dầu tốt nhất được ứng dụng rộng rãi trong đời sống là tràm trà, tràm gió và tràm năm gân. Theo quan điểm y học cổ truyền; tinh dầu tràm có vị cay; mùi thơm; tính ấm. Vị này khi dùng sẽ vào 2 kinh tỳ và phế; có công năng hoạt huyết khu phong; an thần giảm đau; tiêu đờm sát trùng.
Công Dụng Của Tinh Dầu Tràm Với Sức Khỏe và Đời Sống
Khi nhắc đến công dụng của tinh dầu tràm thì không thể không nhắc đến những tác dụng như sau:
1. Tinh dầu tràm có tác dụng chăm sóc da
Tinh dầu cây tràm có có rất nhiều công dụng cho da, Trên tạp chí Nông nghiệp và Thực phẩm Hóa đã công bố một nghiên cứu nêu bật những chất chống oxy hóa hoạt động của tinh dầu tràm. Các chất chống oxy hóa có trong tinh dầu tràm giúp làm mờ và giảm các vết thâm và sẹo. Nhờ có đặc tính này nên nhiều người gặp các vấn đề như đốm đồi mồi, thâm da đã sử dụng nó để chữa trị và mang lại làn da tươi trẻ, mịn màng. Trên thực tế, tinh dầu tràm có thể giúp giảm sự xuất hiện của các nếp nhăn khi chúng ta già đi.
2. Tinh dầu tràm kiểm soát mụn
Nhiều người bị các tình trạng da nghiêm trọng như bệnh vẩy nến, bệnh chàm và mụn trứng cá. Mụn trứng cá là kết quả của việc các tuyến dầu trên da không được kiểm soát và làm mờ bề mặt da, thường bị viêm khi các tuyến bã nhờn bị nhiễm trùng hoặc bị tắc nghẽn bởi độc tố và bụi bẩn. Một nghiên cứu so sánh về hiệu quả của tinh dầu tràm đối với da mặt so với kem dưỡng da có chứa benzoyl peroxide trong việc điều trị mụn trứng cá đã kết luận rằng tinh dầu tràm đặc tính kháng khuẩn làm giảm mụn trứng cá.
Ngoài ra, nó có ít tác dụng phụ hơn so với kem dưỡng da benzoyl peroxide. Tinh dầu tràm có thể nhanh chóng làm sạch các tuyến bã nhờn và loại bỏ vi khuẩn, mang lại làn da mịn màng và khỏe mạnh hơn trong một thời gian ngắn đáng ngạc nhiên. Do vậy, bạn có thể tự điều trị mụn trứng cá bằng cách trộn một vài giọt tinh dầu tràm với chín phần nước và thoa hỗn hợp lên các vùng bị ảnh hưởng bằng tăm bông một hoặc hai lần mỗi ngày, nếu cần.
3. Tác dụng chăm sóc tóc của tinh dầu tràm
Đặc tính kích thích của tinh dầu tràm có tác dụng tốt cho việc chăm sóc một số tình trạng tóc. Tiến sĩ Hammer từ Bộ môn Vi sinh, Trường Khoa học Y sinh và Hóa học, Đại học Tây Úc, trong một nghiên cứu về đặc tính chống nấm của tinh dầu tràm, đã phát hiện ra rằng tinh dầu tràm giúp duy trì sự khỏe mạnh của tóc.
Để có thể điều trị gàu hay rụng tóc do nấm bạn chỉ cần thoa một lượng tinh dầu tràm đã được pha loãng lên da đầu. Đặc tính kích thích của nó sẽ giúp lưu lượng máu tăng lên bảo vệ các nang tóc khỏe mạnh và tăng cường khả năng giữ nếp cho tóc, do đó bạn sẽ không bị bạc tóc sớm. Ngoài ra, do da đầu sẽ trở nên khỏe mạnh hơn nên nó sẽ dễ dàng giữ ẩm hơn, giảm lượng gàu và da khô.
4. Điều trị nhiễm trùng tai
Tinh dầu tràm rất an toàn sử dụng để thoa trên hầu hết các bộ phận của cơ thể, bao gồm cả ống tai. Đối với những người bị nhiễm trùng tai , đặc biệt là trẻ em, nó có thể rất đau đớn. Nhỏ vài giọt dầu tràm pha loãng với tăm bông vào tai có thể làm hết nhiễm trùng nhờ tính chất kháng khuẩn tự nhiên của dầu, thậm chí nó có thể làm giảm đau và đẩy nhanh quá trình chữa lành vết thương.
5. Đặc tính kháng khuẩn
Một trong những công dụng nổi tiếng nhất của tinh dầu tràm có lẽ là đặc tính kháng khuẩn. Hoạt động của vi sinh vật, vi khuẩn, vi rút và nấm đang ở mức cao nhất ở vùng nhiệt đới, vì vậy hầu hết các cây thuốc để điều trị các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm này cũng được tìm thấy ở đó. Cây tràm là một trong những loại cây như vậy và nó có thể chữa một số bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn nguy hiểm và khủng khiếp nhất được tìm thấy ở vùng nhiệt đới. Các vết thương, dễ bị nhiễm trùng do vi khuẩn ở vùng này, có thể được chữa khỏi và bảo vệ hiệu quả bằng cách sử dụng dầu này. Bên cạnh đó, tinh dầu trà có thể sản xuất ra thuốc chữa các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn bên trong như ở ruột kết, dạ dày, ruột, hệ bài tiết và hệ tiết niệu. Một vài nghiên cứu cho thấy rằng hoạt tính kháng khuẩn phổ rộng liên quan đến tinh dầu trà xuất phát từ khả năng phá hủy thành tế bào của vi khuẩn.
6. Tinh dầu tràm có công dụng ức chế một số loại virus
Tinh dầu cây tràm giúp làm vỡ tế bào ở một số loại virus và bảo vệ cơ thể. Nó cũng giúp chữa các bệnh nhiễm trùng do vi rút như cảm lạnh thông thường, cúm, quai bị, sởi và thủy đậu. Virus không bao giờ chết một cách tự nhiên và có thể sống không hoạt động (không sống cũng không chết) trong hàng trăm hoặc thậm chí hàng nghìn năm. Chúng chỉ có thể bị giết nếu tế bào của chúng bị vỡ bằng cách sử dụng một hợp chất cụ thể hoặc nếu chúng phải chịu nhiệt độ cực cao vượt quá khả năng chịu đựng.
7. Tinh dầu tràm giúp giải cảm, nghẹt mũi
Những người bị ho và cảm lạnh, nghẹt mũi, viêm phế quản, và các vấn đề liên quan khác, chắc chắn sẽ thuyên giảm bằng cách sử dụng tinh dầu tràm. Nó giúp giảm cảm lạnh, ho, viêm phế quản và tắc nghẽn. Dùng 1 ít giọt tinh dầu tràm pha loãng rồi xoa vào ngực và hít vào trong khi ngủ hoặc một giọt có thể được đặt trên gối để nó có thể phát huy tác dụng vào ban đêm và bạn có thể thức dậy cảm thấy tốt hơn nhiều vào buổi sáng.
8. Tinh dầu tràm làm thuốc diệt côn trùng
Một trong những công dụng nổi bật nữa của tinh dầu tràm là khả năng chống lại côn trùng hiệu quả. Thật vậy, tinh dầu tràm có chứa một hợp chất ngăn ngừa côn trùng cũng như tiêu diệt nó hiệu quả. Một nghiên cứu cho thấy rằng, 24 giờ sau khi được điều trị bằng tinh dầu tràm, những con bò có ít ruồi hơn 61% so với những con bò không được điều trị bằng tinh dầu này. Bạn có thể thoa 1 vài giọt tinh dầu tràm lên quần áo hay pha loãng với dầu nền rồi bôi lên da để xua đuổi các loại côn trùng như muỗi, ruồi hiệu quả. Ngoài ra, bạn có pha loãng tinh dầu tràm cho vào máy khuếch tán giúp căn phòng thơm tho đồng thời đuổi muỗi một cách nhanh chóng và dễ dàng
9. Tác dụng của tinh dầu tràm làm chất sát trùng
Vết thương hở là nơi dễ bị vi khuẩn và nấm xâm nhiễm nhất và có thể bị nhiễm trùng huyết hoặc uốn ván. Vì vậy, chúng phải được bảo vệ tốt trước. Tinh dầu tràm có thể là một lựa chọn phòng ngừa khôn ngoan vì nó là một chất khử trùng tuyệt vời. Tinh dầu này có thể được pha loãng và thoa trực tiếp vào vết thương, nhọt, vết loét, vết cắt bao gồm cả vết côn trùng cắn và đốt để bảo vệ chúng khỏi nhiễm trùng. Nó tốt như bất kỳ loại kháng sinh nào nhưng không có bất kỳ tác dụng phụ có hại nào cho cơ thể.
10. Lợi ích của tinh dầu tràm là giảm căng thẳng
Loại tinh dầu này có tác dụng kích thích bài tiết hormone, lưu thông máu và quan trọng nhất là hệ miễn dịch. Đó là lý do tại sao nó khá phổ biến trong liệu pháp hương thơm giúp cơ thể thư giãn, giảm stress và lo âu
11. Tinh dầu tràm diệt nấm
Tinh dầu tràm có hiệu quả chống lại các bệnh nhiễm trùng do nấm cũng như chống lại bất kỳ bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc vi trùng gây ra. Nó ức chế sự phát triển của nấm và chữa các bệnh như viêm da và nấm da chân. Các nghiên cứu về hiệu quả của tinh dầu tràm làm nổi bật khả năng tiêu diệt một loạt các loại nấm men và nấm. Phần lớn các nghiên cứu được xem xét tập trung vào Candida albicans, một loại nấm men thường ảnh hưởng đến da, bộ phận sinh dục, cổ họng và miệng.
Nghiên cứu khác cho thấy rằng terpinen-4-ol tăng cường hoạt động của fluconazole, một loại thuốc chống nấm phổ biến, trong các trường hợp chủng Candida albicans kháng thuốc.
12. Tinh dầu tràm có khả năng chống viêm
Tinh dầu tràm có thể giúp giảm đau cơ, nhức mỏi và bong gân vì các đặc tính hóa học mạnh mẽ của nó có thể hoạt động như một chất chống viêm và cũng khuyến khích lưu lượng máu đến một khu vực cụ thể (là chất kích thích), giúp đẩy nhanh quá trình chữa bệnh và làm tăng tốc độ phát triển mô và tế bào mới.
Tinh dầu tràm có thể hữu ích dập tắt chứng viêm do nồng độ cao của terpinen-4-ol một hợp chất có đặc tính chống viêm. Trong các thử nghiệm trên động vật, terpinen-4-ol đã được tìm thấy để ngăn chặn hoạt động viêm trong các trường hợp nhiễm trùng miệng. Ở người, tinh dầu tràm bôi vào da giúp giảmsưng tấy trong chứng viêm da do histamine hiệu quả hơn sáp parafin.
13. Tinh dầu tràm trị gàu
Theo một nghiên cứu, gàu nhẹ đến trung bình liên quan đến nấm men Pityrosporum ovale có thể được điều trị bằng tinh dầu cây tràm 5% .Những người bị gàu sử dụng dầu gội 5% tinh dầu tràm hàng ngày trong 4 tuần đã cho thấy những cải thiện đáng kể về mức độ nghiêm trọng tổng thể, cũng như mức độ ngứa và nhờn, khi so sánh với giả dược. Những người tham gia không có tác động tiêu cực nào.
14. Chăm sóc sức khỏe răng miệng
Tinh dầu tràm có lợi cho những người bị viêm nướu mãn tính. Những người tham gia nghiên cứu đã sử dụng tinh dầu tràm khi bị chảy máu và viêm khi so sánh với giả dược hoặc gel sát trùng chlorhexidine. Nghiên cứu khác chỉ ra rằng một loại vi khuẩn liên quan đến hôi miệng có thể được điều trị bằng tinh dầu cây tràm và alpha-bisabolol, thành phần hoạt tính trong hoa cúc.
Số lượng và thời gian sử dụng tinh dầu trà phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm tình trạng cần điều trị, mức độ nghiêm trọng và nồng độ của tinh dầu tràm
Một nghiên cứu khác cho thấy dầu tràm có hiệu quả chống lại vi khuẩn gây mảng bám hơn chlorhexidine, một chất khử trùng và súc miệng thông thường. Hơn nữa, hương vị của nó được cho là dễ chịu hơn. Để tự làm nước súc miệng không hóa chất này , bạn chỉ cần nhỏ một giọt dầu tràm vào cốc nước ấm, trộn kỹ và súc miệng trong 30 giây hoặc lâu hơn. Giống như các loại nước súc miệng khác, không nên nuốt tinh dầu tràm vì nó có thể gây ngộ độc nếu ăn hay uống phải.
15. Chất khử mùi tự nhiên
Tác dụng kháng khuẩn của tinh dầu tràm có thể giúp kiểm soát mùi hôi dưới cánh tay do mồ hôi. Bản thân mồ hôi không có mùi. Tuy nhiên, khi chất tiết từ tuyến mồ hôi của bạn kết hợp với vi khuẩn trên da, sẽ tạo ra mùi từ vừa phải đến nồng. Vùng dưới cánh tay của bạn có một lượng lớn các tuyến này và chịu trách nhiệm chính cho những gì thường được gọi là “mùi cơ thể”. Đặc tính chống vi khuẩn của tinh dầu tràm làm cho nó trở thành một sự thay thế tự nhiên lý tưởng cho các chất khử mùi và chất chống mồ hôi
16. Loại bỏ nấm mốc trên trái cây và rau quả
Các loại trái cây và rau quả dễ bị nấm mốc xám được gọi là Botrytis cinerea xâm nhập đặc biệt là ở những vùng khí hậu ấm áp và ẩm ướt. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các hợp chất chống nấm terpinen-4-ol và 1,8-cineole trong dầu tràm có thể giúp giảm sự phát triển của nấm mốc này trên trái cây và rau quả. Để chống nấm mốc, hãy nhỏ 5–10 giọt tinh dầu tràm vào nước trước khi rửa sạch và lau khô.
17. Chữa bệnh vẩy nến
Bệnh vẩy nến là một tình trạng tự miễn dịch, đặc trưng bởi các triệu chứng của da đỏ, ngứa, có vảy. Mặc dù có những loại thuốc có thể cải thiện các triệu chứng, nhưng bản thân tình trạng này là mãn tính và không có cách chữa trị nào được biết đến. Tinh dầu tràm có chứa các hợp chất chống viêm, theo các bằng chứng gần đây, có thể hữu ích để giảm bớt các triệu chứng bệnh vẩy nến. Để giảm bớt các đợt bùng phát của bệnh vẩy nến, hãy kết hợp 10–15 giọt dầu tràm với hai muỗng canh dầu dừa. Thoa hỗn hợp này lên vùng bị ảnh hưởng 2-3 lần mỗi ngày nếu cần.
Tác Dụng Phụ Của Tinh Dầu Tràm
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tinh dầu tràm nhìn chung là an toàn. Tuy nhiên, có một số điều cần lưu ý trước khi sử dụng nó.
Trước khi sử dụng dầu tràm lần đầu tiên, hãy thử nhỏ một hoặc hai giọt lên một vùng da nhỏ và đợi 24 giờ để xem có phản ứng nào xảy ra hay không.
Tương tự như vậy, những người có làn da nhạy cảm có thể bị kích ứng khi sử dụng tinh dầu tràm chưa pha loãng. Nếu da bạn nhạy cảm, tốt nhất nên trộn tinh dầu tràm với một lượng tương đương hoặc nhiều hơn dầu ô liu, dầu dừa hoặc dầu hạnh nhân. Ngoài ra, sử dụng tinh dầu tràm cho thú cưng có thể không an toàn. Các nhà nghiên cứu báo cáo rằng hơn 400 con chó và mèo đã phát triển chứng run và các vấn đề về hệ thần kinh khác sau khi nhận từ 0,1–85 mL tinh dầu tràm trên da hoặc bằng đường uống
Một số tác hại khi nuốt phải tinh dầu tràm có thể gây ra là: phát ban nghiêm trọng, đau bụng, bệnh tiêu chảy, nôn mửa, buồn nôn, ảo giác, sự hoang mang, buồn ngủ, hôn mê
Một số tác dụng phụ và phản ứng của cơ thể khi thoa tinh dầu tràm trà ở một số ít người bao gồm:
Viêm da tiếp xúc dị ứng : Nếu điều này xảy ra sau khi sử dụng tinh dầu tràm, hãy ngừng sử dụng. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng điều này có nhiều khả năng xảy ra sau khi thoa dầu nguyên chất hơn là dầu gội đầu hoặc mỹ phẩm.
Nữ hóa tuyến vú ở nam giới trước tuổi dậy thì : Các mô vú to ra ở các bé trai trước tuổi dậy thì có liên quan đến việc sử dụng tại chỗ các sản phẩm có chứa tinh dầu hoa oải hương hoặc tinh dầu tràm.
Kháng vi khuẩn : Việc sử dụng thuốc kháng sinh liên tục , bao gồm cả liều lượng thấp của tinh dầu tràm, có thể góp phần làm cho vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh, một mối quan tâm đáng kể trong cộng đồng y tế.
Tóm lại, như với bất kỳ phương thuốc thảo dược mới nào được thêm vào chế độ chăm sóc sức khỏe, hãy nói chuyện vớibác sĩ trước khi thực hiện bất kỳ thay đổi lớn nào.
Pha trộn: Tinh dầu này kết hợp tốt với quế, cây xô thơm, đinh hương, phong lữ, hoa oải hương, chanh, nhục đậu khấu, gỗ hồng mộc, hương thảo và tinh dầu cỏ xạ hương.
Tại sao phải thử nghiệm dầu tràm và thử nghiệm ở đâu?
Dầu tràm sử dụng tốt cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, hiện nay trên thị trường xuất hiện rất nhiều tinh dầu tràm khác nhau. Thực tế, người tiêu dùng cũng hết sức tinh ý trong việc lựa chọn sản phẩm tinh dầu an toàn. Vì vậy, các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp muốn có chổ đứng trên thị trường buộc phải tiến hành thử nghiệm tinh dầu tràm để có thể phát triển hoạt động kinh doanh một cách bền vững và đúng quy định.
Ngày 25 tháng 5 năm 2022, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế đã ký Quyết định số 30/2020/QĐ-UBND về ban hành Quy chuẩn địa phương đối với sản phẩm dầu Tràm Huế. Quy chuẩn này được áp dụng cho tất cả các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh các sản phẩm tinh dầu tràm trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế.
Hoạt động thử nghiệm tinh dầu tràm không chỉ là tiêu chí đánh giá chất lượng của tinh dầu mà còn là điều kiện bắt bộc để tiến hành thủ tục công bố tiêu chuẩn chất lượng tinh dầu. Trung tâm Đo lường, Thử nghiệm và Thông tin khoa học trực thuộc Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Thừa Thiên Huế, là đơn vị có nhiều năm kinh nghiệm, đáp ứng đầu đủ yêu cầu của các cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh dầu tràm trên thị trường. Với phương châm CHÍNH XÁC – KHÁCH QUAN – KỊP THỜI – ĐỔI MỚI SÁNG TẠO, chúng tôi tự tin sẽ mang lại sự hài lòng trong các dịch vụ và đồng hành với sự phát triển lâu dài của mọi khách hàng.